PSA testi nedir? Neden yapılır? PSA testi, koldan alınan kanda yapılan bir testtir. Bu test aç ya da tok karna yapılabilir. Yine bu test sabah, öğleyin ya da akşam yani günün herhangi bir saatinde yapılabilir. Peki bu PSA denen şey nedir? PSA, Prostat Spesifik Antijen kelimelerinin kısaltmasıdır ve prostatta üretilen bir enzimdir. Görevi meninin kıvamını ve akışkanlığını düzenlemektir.
PSA Testi Nedir?
PSA (prostat spesifik antijen), prostat bezinden salgılanan ve meninin kıvamını sağlayan bir enzimdir. Bu enzim prostat dokusu içinde, kanda bulunduğundan çok daha fazla miktarda bulunur. Ancak bazı durumlarda PSA’nın prostat bezinden kana geçişi artar ve kandaki değeri yükselir. Özellikle prostat kanserinde, kandaki PSA seviyesi yükselir. Ancak PSA yüksekliğinin tek nedeni de prostat kanseri değildir.
PSA testi, alınan kanda PSA enziminin miktarının ölçülmesidir. PSA testi ile prostat kanserinin erken tanısı mümkündür. Bu testin kullanılmaya başlamasıyla birlikte prostat kanseri daha erken evrede yakalanmaya başlamış ve prostat kanserine bağlı ölüm oranlarında azalma görülmüştür.
Normal Değeri Kaç Olmalı?
PSA’ nın normal değeri ile ilgili çeşitli görüşler olsa da, genel olarak 4 ng/ml’nin altında olması normal kabul edilir. PSA normalin ne kadar üzerinde olursa, prostat kanseri riski de o kadar artar. PSA’nın yaşa göre normal değerleri ise şöyledir;
40-49 yaş aralığında ; 0-2,5 ng/ml
50-59 yaş aralığında; 0-3,5 ng/ml
60-69 yaş aralığında; 0-4,5 ng/ml
70 yaş ve üzerinde; 0-6,5 ng/ml aralığında olmalıdır.
PSA Neden Yükselir?
Prostat dokusunda ve meni içerisinde çok fazla miktarda bulunan PSA, kanda çok daha az miktarda bulunmaktadır. İyi huylu prostat büyümesinde prostat hacmi büyüdükçe kan PSA değeri de bir miktar artar. Prostatta üretilen PSA’nın çok az bir kısmı kana karışır. Kandaki PSA seviyesi prostatın iyi huylu büyümesi, prostatit denilen prostat enfeksiyonları ve prostat kanseri gibi hastalıklarda yükselir. PSA değerinin anormal miktarda artması ise şu durumlarda görülür;
- Prostat kanseri
- Prostatit (Prostat iltihabı)
- Prostat biyopsisi uygulanması
- Prostat enfarktüsü
- Kapalı prostat ameliyatı (TUR Prostat)
- İdrar tıkanıklığı
- Ejekülasyon
- Prostat masajı yapılması
PSA Testi Nedir? Kaç Yaşında Yaptırmak Gerekir?
PSA testi nedir? sorusunun cevabını öğrendik. Peki PSA testi ne zaman yapılmalı? Eğer bir erkeğin baba ve kardeş gibi birinci derece yakınında prostat kanseri varsa bu erkek PSA testini 40 yaşından itibaren yılda bir kez olmak kaydıyla yaptırmalıdır. Ailesinde prostat kanserine yakalanmış kişi olmayan erkeklerin ise PSA testini 50 yaşından sonra yaptırması uygundur.
