Prostat Kanseri Patoloji Raporu Nasıl Yorumlanmalı?

Prostat kanseri patoloji raporu nasıl olabilir?  Yazıya başlamadan önce size kısaca patoloji hakkında bilgi vermek istiyorum. Patoloji kelime anlamı olarak hastalık bilimi demektir. Bu bilim dalı hastalıklar sonucu hücrelerde meydana gelen değişiklikleri inceler. Mikroskop altında yapılan bu inceleme neticesinde, hücrelerin görünümlerine göre hastalıkların tanısını koyar. Patoloji konusunda uzman olan doktorlara da patolog adı verilir. Ancak patologları genellikle hastalar hiç görmez.  Patologlar, hastayla değil, hastanın doktoruyla temas halindedir.

Prostat Kanseri Patoloji Raporu Ne İfade Ediyor?

Prostat biyopsisi ya da kapalı prostat ameliyatı (TUR prostat) ile parçalar patoloji laboratuvarına gönderilir.  Prostat kanserinde prostat bezi tamamen çıkarılır. Buna radikal prostatektomi ameliyatı adı verilir. Bu ameliyatta çıkartılan prostat bezi ve lenf bezleri de incelenmek için patoloji laboratuvarına  gönderilir.

Patoloji raporlarında sıklıkla karşılaşılan bir ifade  prostatit kelimesidir. Prostatit, prostat bezinin iltihabı anlamına gelir. Kanser ile bir ilgisi yoktur. Bu duruma ileri yaşlarda çok sık rastlanır.  Enfeksiyona neden olmayacağından tedavi gerektirmez.

Prostatik İntraepitelyal Neoplazi (PIN) Nedir?

Prostatik intraepitelyal neoplazi ya da kısaca PIN, prostat patoloji raporlarında sıkça görülen bir ifadedir. PIN prostat kanseri değildir. PIN’in High-grade (yüksek dereceli) ve low grade (düşük dereceli) olmak üzere iki tipi vardır. Yüksek dereceli olanların prostat kanserine dönüşme ihtimali vardır. Prostat bezindeki salgı kanallarının yapısı normaldir. Ancak kanalları çevreleyen hücrelerin yapısı normal değildir. Yani tipi kaymış (atipik) hücrelerdir. Prostat biyopsi patoloji sonuçlarında yüksek dereceli PIN mevcutsa, tekrarlanan biyopside prostat kanseri saptanma ihtimali  %30-50 arasında değişir.  Birden fazla odakta yüksek dereceli PIN saptanırsa, biyopsinin tekrarlanması gerekir.

Atipik Small Asiner Proliferasyon (ASAP) Nedir?

Atipik küçük asiner proliferasyon ya da kısaca ASAP da patoloji raporlarında görülebilen diğer bir ifadedir. Prostatta bulunan bez yapılarındaki yapısal değişikliği ifade eder. ASAP’ın Prostat kanserine dönüşüm oranı PIN’e göre daha yüksektir. Prostat kanserinin öncüsü olarak düşünülebilir. Bu yüzden ilk biyopside ASAP saptanırsa, biyopsinin tekrarlanması gerekir.

Prostat Kanseri Patoloji Raporu, Prostat Adenokanseri Nedir?

Prostat kanseri dendiğinde, genellikle prostat adenokanseri anlaşılır.  Prostat kanserlerinin neredeyse tamamı prostat adenokanseri tipindedir.  Prostat biyopsisi sonucunda adenokanser saptandığında, hastalık patolog tarafında saldırganlık özelliğine göre derecelendirilir. Bu derecelendirme işlemi için Gleason Skoru adı verilen bir yöntem kullanılır.

Kanser hücrelerinin, doku ve hücrelerde oluşturdukları hasar derecesine göre 1 ile 5 arasında puan verilir. Bu puanlama 1 en iyi, 5 en kötü puandır.  En çok görülen görülen iki grubun puanları toplanır ve toplam Gleason Skoru elde edilir. Bu derecelendirme, kanserin prostat içerisindeki durumu ve saldırganlık potansiyeli  hakkında bir ön fikir elde edilir. Buna göre hastalık için uygulanacak en iyi tedavi yöntemi belirlenmeye çalışılır.