Prostat tedavisinde kullanılan ilaçlar nelerdir? Bu ilaçların etki ve yan etkileri nelerdir? İyi huylu prostat büyümesi olan bazı hastalar ilaç tedavisi için uygun hastalardır. İyi huylu prostat büyümesi tanısı konulan hastanın şikayetleri eğer hafif ya da orta derecede ise öncelikle ilaç tedavisi önerilir. Seçilecek olan ilaca karar vermede hastanın şikayetlerinin derecesi, prostatın büyüklüğü, var olan başka hastalıkları gibi durumlar göz önünde bulundurulur.
Prostat Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?
Prostat büyümesinde kullanılan bazı ilaç grupları bulunmaktadır. Bunlar;
Bitkisel ilaçlar
Alfa-blokerler
5 Alfa-redüktaz inhibitörleri (5ARI)
Muskarinik reseptör antagonistleri (MRA)
Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri (PDE5)
Bu ilaç gruplarının her biri, etkisini farklı bir yoldan gösterir. Her birinin farklı yan etkileri bulunmaktadır. Şimdi bu ilaç gruplarını daha detaylı inceleyelim.
Prostat Tedavisinde Kullanılan Bitkisel İlaçlar
Prostat büyümesinin tedavisinde kullanılan bitkisel ilaçlar arasında kabak çekirdeği, Güney Afrika yıldız otu, Afrika kuş üzümü Çavdar poleninden yapılan ilaçlar bulunmaktadır. Piyasada çok fazla sayıda bitkisel ilaç bulunmaktadır. Bu tür ilaçların ne derece etkin oldukları çok net değildir. Bu yüzden doktorunuzun tavsiyesini almadan bitkisel ilaç kullanmayınız.
Alfa-Blokerler
Bu gruptaki ilaçlar, prostat bezindeki düz kasları gevşeterek etkisini gösterir. Prostat içindeki kaslar gevşeyince prostat adeta yumuşar ve hastanın şikayetleri azalır ve idrar akışı iyileşir. Prostat büyümesinde en sık kullanılan ilaçlar, bu gruptaki ilaçlardır.
Alfuzosin
Doxazosin
Tamsulosin
Terazosin
Silodosin
Bu gruptaki ilaçların etkileri, kullanılmaya başladıktan yaklaşıl 15 gün sonra görülmeye başlar. Yani hemen bir kaç gün içinde şikayetlerde düzelme beklenmemelidir. En az 15 gün sabretmelidir. Alfa-blokerler gurubu ilaçlar, prostatın boyutunu küçültmez ve prostatın büyümesini önlemez.
Alfa-blokerler gurubu ilaçların yan etkileri genellikle çok ciddi değildir. Genel olarak hafiftir ve uzun süre kullanılmalarına rağmen çoğu hastada herhangi bir yan etki görülmez. En sık görülen yan etkiler arasında güçsüzlük, baş dönmesi ve kan basıncında hafif düşmedir. Bu grup ilaçlar ayrıca ayrıca retrograd ejakülasyon denilen bir duruma neden olur. Retrograd ejakülasyon, meninin idrar kesesine boşalması durumudur. Bu durum ilaç tedavisi bırakıldığında düzelir.
5 Alfa-Redüktaz İnhibitörleri
5 alfa-redüktaz inhibitörleri, prostatın büyümesini önleyen ve hatta prostat bezinin küçülmesine neden olan ilaçlardır. Bu ilaçlar prostat, 40 gramdan büyük olan prostatlarda daha etkilidir. Bu grup ilaçlar, idrar tıkanıklığı riskini ve ameliyat gereksinimini azaltabilir. Bu gruptaki ilaçların etkisinin ortaya çıkması için uzun bir zaman gerekir. Bu yüzden 1 yıldan uzun süren tedavilerde önerilir. Bu grupta iki ilaç bulunmaktadır. Bunlar; Dutasterid ve Finasterid ismindeki ilaçlardır.
Bu ilaçların en önemli yan etkisi cinsel fonksiyonlar üzerinedir. Sertleşme bozukluğu, cinsel isteksizlik ve boşalma problemlerine yol açar. Bu yan etkiler tedavinin kesilmesi ile kaybolur. Ayrıca bu grup ilaçların prostat kanseri riskini artırabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır.
Muskarinik Reseptör Antagonistleri
Muskarinik reseptör antagonistleri adı verilen ilaçlar, etkilerini idrar kesesindeki anormal kasılmaları azaltarak gösterir. Prostat büyümesinde görülen idrar sıkışmasına iyi gelir. Ancak, idrar kesesi tam olarak boşalamıyorsa ve işeme sonrası geride çok fazla idrar kalıyorsa bu ilaçlar kullanılmamalıdır. Bu gruptaki ilaçlar;
Darifenasin (Emselex)
Fesoterodin (Toviaz)
Oxibutinin (Ditropan, Üropan)
Propiverin (Mictonorm)
Solifenasin
Tolterodin
Tropisyum Klorid
Bu grup ilaçların en sık görülen yan etkileri ağızda ve gözde kuruluk, kabızlık, idrar yapma güçlüğü, soğuk algınlığı belirtileri, bulanık görme, baş dönmesidir.
Fosfodiesteraz 5 İnhibitörleri
Fosfodiesteraz 5 inhibitörleri, sertleşme bozukluğunun tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar aynı zamanda prostat büyümesine bağlı şikayetleri de iyileştirebilir. Erektil disfonksiyonu ve prostat büyümesi olan erkekler bu ilaçlardan fayda görebilir. Bu grup ilaçların 3 tipi vardır. Bunlar;
Sildenafil
Tadalafil
Vardenafil
En önemli yan etkileri baş ağrısı, baş dönmesi, hazımsızlıktır. Dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, bu grup ilaçların alfa-blokerlerden doxazosin veya terazosin gibi bazı ilaçlarla birlikte kullanılmaması gerektiğidir. Özellikle kalp hastalığı olan erkeklerde de bu grup ilaçların kullanımı ciddi sorunlara yol açabilir.
Bu ilaçlar ayrıca kontrol edilemeyen tansiyon yüksekliği olan veya böbrek yetmezliği olan erkeklerde de kullanmamalıdır.
Özetle;
Prostat tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar bulunmaktadır. Bunların her birinin etki ve yan etkileri farklıdır. Bazen farklı 2 ilaç grubu birlikte de kullanılabilir. İlaç mutlaka faydalı olmayabilir ya da faydalı olsa da bir süre sonra yeterli gelmeyebilir. Böyle durumlarda ise ameliyat yoluna gidilir. Prostat ameliyatlarının büyük çoğunluğu artık TUR adı verilen kapalı yöntemle yapılmaktadır.
