Prostat şikayetlerini artıran ilaçlar nelerdir? Prostat büyümesi yaşlı erkeklerde ortaya çıkan ve yaşam kalitesini oldukça bozan ciddi bir sağlık sorunudur. Prostat büyümesi, belli bir yaştan sonra görülme sıklığı artan, işeme zorluğu ile kendini gösteren bir hastalıktır. Yaşlanmayla birlikte prostat bezinde bir takım değişiklikler oluşmaya başlar ve prostat bezinde büyüme görülür. Büyümenin hızı kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Normalde yaklaşık bir ceviz büyüklüğünde olan prostat bezi, zamanlar irileşerek adeta bir portakal büyüklüğüne ulaşabilir. Bu durma prostat büyümesi adı verilir.
Prostat Büyümesinde Görülen Şikayetler Nelerdir?
Prostat büyümesinde görülen belirtiler, prostat büyümesine bağlı ortaya çıkan ve kişiyi rahatsız eden şikayetlerdir. Prostat, idrar kesesinin hemen altında bulunan ve yaklaşık 20 gr ağırlığında olan bir organdır. Prostatın ortasından idrar kanalı geçer. Prostat idrar kanalını adeta bir halka gibi sarar. İdrar kanalı mesanedeki idrarın ve meninin dışarı atılmasını sağlar.
Prostat büyümesi, prostatın ortasından geçen idrar kanalının etrafındaki bezlerde başlar. Bu bezlerin büyümesi sonucu, idrar kanalı sıkışır. Dolayısıyla idrar, idrar kanalından rahat bir şekilde geçemez hale gelir. İdrar akım hızında zayıflama olur, kesik kesik işeme, işedikten sonra boşalmama hissi gibi durumlar ortaya çıkar. Bu duruma prostat büyümesi, iyi huylu prostat büyümesi ya da tıp dilinde Benin Prostat Hiperlazisi (BPH) adı verilir.
Prostat hastalığında görülen şikayetler şunlardır;
İdrar Kesesinin Dolması Sırasında Görülen Şikayetler
Kanın böbreklerde süzülmesi sonucu oluşan idrar, üreter adı verilen idrar kanallarıyla idrar kesesine taşınır. İdrar kesesinde depolanan idrar, bir süre sonra belli bir miktara ulaşınca kişide idrar yapma hissi uyanır. İdrar kesesinin idrar ile dolması işlemine dolum safhası adı verilir. Prostat büyümesi olanlarda bu safhada aşağıdaki belirtiler görülür;
- Sık idrar yapma ihtiyacı
- Ani idrar yapma ihtiyacı
- İdrar sıkışması
- İdrar kaçırma
- Gece idrar yapma için uyanma
İşeme Sırasında Görülen Şikayetler
İdrar kesesi, içindeki idrar miktarı belli bir seviyeye gelince idrarı dışarı boşaltma ihtiyacı duyar. Beyinden işeme emrini aldığında kasılarak idrarı dışarı atar. İdrar kesesi kastan yapılmış bir torbadır. Bu kaslar kasıldığında idrar, kasılmanın gücüyle idrar kanalından dışarı çıkar. Ancak idrar kanalında bir tıkanıklık olursa, idrar bu kanaldan geçmekte zorlanır. Prostat büyümesinde asıl sorun, bu kanalın büyüyen prostat tarafından sıkıştırılarak kapatılmasıdır.
- Zayıf akımlı idrar yapma
- İdrar yapmada zorlanma
- Çatallı idrar yapma
- İdrarın dağınık çıkması
- Kesik kesik idrar yapma
- Ikınarak idrar yapma
- İdrar yapmaya başlamadan önce bekleme
- İdrar yapmanın çok uzun sürmesi
- İdrar tutukluğu
İşemedikten Sonra Görülen Şikayetler
İdrar kesesindeki idrar dışarı atılınca kişide bir rahatlama olur. Bu rahatlık hali, idrar kesesi tekrar dolana kadar devam eder. Ancak bazen işeme ile kese tamamen boşaltılamaz ve içeride idrar kalır.
- Mesanenin (idrar torbası) tam boşalmadığı hissi
- İşeme sonrası iç çamaşırına istemsiz idrar kaçırma
Prostat Şikayetlerini Artıran İlaçlar Nelerdir?
Bazı ilaçlar prostat şikayetlerinin artmasına neden olabilir. Bunlar;
Soğuk algınlığı ilaçları
Depresyon tedavisinde kullanılan ilaçlar
İdrar söktürücü, ödem giderici ilaçlar
Alerji ve kaşıntı için kullanılan ilaçlar (antihistaminikler)
Nefes açıcı ilaçlar
Bu ilaçların işeme şikayetlerini artırmalarının nedeni, bu ilaçların idrar kesesinin (mesane) kasılma gücünü azaltmasıdır.
Özellikle KOAH hastalarının kullandığı nefes açıcı (bronkodilatatör) ilaç, mesane kaslarının kasılma gücünü azaltması nedeniyle işeme şikâyetlerini artırmaktadır. Bu hastalarda prostat şikayetleri, aynı yaşta ancak bu ilaçları kullanmayanlara göre daha çoktur. Bu kişilerde idrar tıkanması nedeniyle prostat ameliyatı olma ihtimali daha fazladır. Bu durum, KOAH ya da nefes darlığı olan kişilerin bu ilaçları kullanmaması ya da azaltması gerektiği anlamına gelmez.
Prostat şikâyetleri olan kişilerde “idrar söktürücü, ödem çözücü” olarak bilinen ilaçların (diüretik) kullanması, böbreklerin idrar üretimini artırır ve mesaneye gelen idrar miktarında ani artışa yol açar. Mesane bu idrarı atmakta zorlanır ve bazen idrar tıkanması oluşabilir.
Özetle; prostat şikayetlerini artıran ilaçlar bulunmakta ve bu ilaçlar önemli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Bu yazımdan, prostat hastaları bu tür ilaçları kullanmasın diye bir anlam kesinlikle çıkarılmamalıdır. Bu tür ilaçları kullanan kişilerin, bu ilaçların idrar şikâyetlerini artabileceğini bilmeleri yeterlidir.
