Prostat kanseri tedavi edilebilir mi? Prostat kanseri tedavisi, hastalığın evresi, kanserin büyüme hızı ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Prostat kanseri erken evrede ise tedaviye daha iyi cevap verir ve hastalığın tekrarlama ihtimali daha düşüktür. Hastalığın tedavisinde en yaygın kullanılan ve etkili tedavi yöntemi ameliyattır. Ameliyat robotik, laparoskopik ya da açık yöntemler ile yapılabilir. Hastalık evresi yükseldikçe, tedavi başarısı da düşer.
Prostat Kanseri Tedavi Edilebilir Mi?
Prostat kanseri, erkeklerde sık görülen ve ölümlere neden olabilen bir kanser türüdür. Prostat kanseri tedavisi, hastanın tedavisini planlarken hem hastanın hem de hastalığın özellikleri dikkate alınır ve uygulanacak tedaviye karar verilir.
Prostat kanseri tedavisi, hastanın yaşı, yaşam beklentisi, başka bir hastalığının olup olmadığı ve tercihi, hastalığın evresi yani yaygınlık derecesi ve tedaviyi uygulayacak olan doktorun deneyimine göre değişir. Prostat kanseri tedavi seçenekleri arasında izlem, ameliyat, ışın tedavisi (radyoterapi) ve hormon tedavisi bulunmaktadır.
1. İzlem
Aktif İzlem (Yakın Takip)
Prostat kanseri, kan PSA düzeyi, bilgisayarlı tomografi ya da MR görüntülemeye göre tümör dokusunun prostat içindeki yaygınlık derecesi ve prostat biyopsisinde tespit edilen Gleason skoru ve tümör yüzdelerine göre risk gruplarına ayrılır. Düşük risk grubunda olan prostat kanserli hastaların uzun dönem tedavisiz takiplerinde prostat kanserine bağlı ölüm oranlarının oldukça düşük olduğu görülmüştür. Düşük riskli prostat kanseri olan bu hastalar, uygulanacak olan bu gereksiz tedaviden ve bu tedaviye bağlı olarak ortaya çıkabilecek sorunlardan korunabilmek için, herhangi bir tedavi uygulanmadan aktif izleme alınırlar.
Aktif izlem için uygun olan hastalar; PSA değeri 10 ng/ml’nin altında olan, Gleason skoru 6, klinik evre T1c/T2a, en fazla 2 korda tümör varlığı ve etkilenen her bir korda %50’den az tutulumu olanlardır. PSA dansitesinin <0.15 ng/ml/gr olması, hastanın 70 yaş üzerinde olması, Gleason 3+4=7 olması durumunda da hastaların aktif olarak izlenebileceğini bildiren çalışmalar vardır.
Aktif izleme alınan hastalarda, 3-6 ay aralıklarla kanda PSA ölçümü ve prostat muayenesi, yılda bir prostat biyopsisi yapılır. Takip sırasında PSA artışı ya da Gleason skorunda artış olursa, bu durumda artık radyoterapi ya da cerrahi tedaviye geçilir.
Pasif İzlem (Bekle Gör)
Burada hastaya herhangi bir tedavi uygulanmaz. Hastada şikayetler ortaya çıktığında hormon tedavisine başlanır.
2. Prostat Kanser Ameliyatı (Radikal Prostatektomi)
Prostat kanseri ameliyatı ya da tıp dilindeki adıyla radikal prostatektomi, prostat kanseri tedavisinde uygulanan bir ameliyattır. Yaşam beklentisi 10 yılın üzerinde olan erken evre prostat kanserlerinde uygulanacak standart tedavi prostat kanseri ameliyatı işlemi yani radiikal prostatektomidir. Prostat bezinin ameliyat ile tamamının çıkarılması işlemine Radikal Prostatektomi adı verilir. Ameliyat sırasında, prostat bezinin lenf sıvısını toplayan bazı lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir. Bu işleme lenfadenektomi denir. Ancak lenfadenektomi her hasta için gerekli olmayabilir. prostatın çıkarılması ameliyatında bazı hastalarda penise giden ve sertleşmeyi (ereksiyon) sağlayan sinirler de korunabilmektedir.
Radikal prostatektomi açık ya da kapalı olarak uygulanabilir. Açık radikal prostatektomi ameliyatında göbek altından yapılan bir kesiden girilerek ameliyat gerçekleştirilir. Kapalı radikal prostatektomi ise laparoskopik ya da robotik olarak gerçekleştirilir. Robotik prostatektomi, küçük kesilerden karın içerisine yerleştirilen robotik kollar aracılığıyla uygulanır. Robotik cerrahide önce hastanın karnı karbondioksit gazı ile şişirilir. Daha sonra robotun kolları yerleştirilir ve ameliyat gerçekleştirilir.
Laparaskopik prostatektomi karından küçük kesiler yapılarak içeriye torakar adı verilen tüpler yerleştirilir. Bu tüplerden gönderilen aletler ile prostat ve lenf bezleri çıkartılır.
3. Işın Tedavisi İle Prostat Kanseri Tedavi Edilebilir Mi?
Radyoterapi ya da ışın tedavisi de erken evre prostat kanserinde bir başka tedavi seçeneğidir. Işın tedavisinde kullanılan 2 çeşit yöntem vardır. Bunlar;
Eksternal Radyoterapi: Radyasyon ışınları dışarıdan bir makine ile hastaya uygulanır.
İnternal Radyoterapi (Brakiterapi): Bu yöntemde ise ışın yayan ince tüpler tümör içine ya da yakınına yerleştirilir.
Radyoterapinin halsizlik, yorgunluk, ishal, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma, ciltte kızarıklık gibi yan etkileri bulunmaktadır.
4. Hormon Tedavisi Prostat Kanseri Tedavi Edilebilir Mi?
Prostat kanserinde hormon tedavisi ilerlemiş ya da metastatik hale gelmiş yani kemiklere sıçramış hastalarda kullanılır. Hormon tedavisinde amaç testislerde üretilen erkeklik hormonunun etkisiz hale getirilmesidir. Hormon tedavisi ya ameliyatla testislerin çıkarılması ya da erkeklik hormonunu etkisiz hale getiren bazı ilaçlar kullanarak yapılır.
a. Hormon Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
Prostat kanseri tedavisi sırasında kullanılan ilaçlar:
Testislerde testosteron yapımını engelleyen ilaçlara luteinleştirici hormon salgılatıcı hormon ya da LHRH agonistleri adı verilir.
Antiandrojenler ise erkeklik hormonlarının hücreler üzerindeki etkilerini engelleyen ilaçlardır.
b. Oşiektomi
Orşiektomi testislerin ameliyat ile çıkarılması işlemidir. Böylece testesteronun üretim yeri olan testisler ortadan kaldırılmış olur.
Hormon tedavisinin iktidarsızlık, cinsel isteksizlik, sıcak basması ve kemik erimesi gibi yan etkileri bulunmaktadır.
