Prostat Kanseri Risk Grupları Nelerdir?
Prostat kanseri risk grupları; düşük riskli prostat kanseri, orta riskli prostat kanseri ve yüksek riskli prostat kanseri olmak üzere 3 gruba ayrılır. Bu risk sınıflandırılması, hastalığın evresine ve kanser hücrelerinin agresiflik yani saldırganlık derecesine ve kan PSA düzeyine göre yapılır. Bu iki faktöre göre yapılan risk sınıflamasına göre de uygulanacak tedavi seçeneği belirlenir.
Prostat Kanserinde TNM Evrelemesi
Prostat kanseri evrelemesi için prostat muayene bulguları ve bilgisayarlı tomografi ya da MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Evrelemede amaç, prostat kanserinin ne kadar ilerlemiş olduğunu ve kanserin lenf bezi, kemik ya da diğer organlara yayılıp yayılmadığını anlamaktır.
Prostat kanserinin evrelendirilmesinde TNM sınıflandırması kullanılır. Burada T; tümör, N: nodül, lenf bezi, M: metastaz anlamına gelir. T evrelemesi; tümörün boyutuna ve yayılma derecesine göre yapılan evrelendirmedir. Buna göre kanser T1,T2,T3 ve T4 olmak üzere 4 evreye ayrılır. Prostat etrafında herhangi bir lenf düğümü (N) tutulumu olup olmadığı ve kanserin vücudun (M) herhangi bir yerine yayılıp yayılmadığı da kontrol edilir. Prostat kanseri sıklıkla omurga kemiklerine, akciğer ve beyine yayılır.
Gleason Skoru
Sınıflandırmada kullanılan bir diğer faktör ise Gleason skorudur. Gleason skorlaması biyopsi sırasında alınan prostat dokusunun incelenmesi neticesine göre, patolog tarafından belirlenir. Gleason skoru; kanser hücrelerinin üreme ve yayılım hızları hakkında fikir veren ve kanserli hücrelerin normal hücrelerden ne kadar çok farklılaşma gösterdiğinin derecesini ölçen bir skorlamadır. Bu skorlama kanserin agresifliği yani saldırganlığı, vücuda yayılma özelliği hakkında bilgi verir. Patolog, kanser hücrelerinin yapı ve düzenlerine bakarak, kanserin ne kadar hızlı büyüyeceğini anlayabilir. Gleason skoru 2 ile 10 arasında değişir. Skoru daha yüksek olan kanser daha agresiftir ve tedavi edilmesi daha zordur.
Prostat Kanseri Risk Grupları Nelerdir?
Üç çeşit risk grubu bulunmaktadır. Bunlar;
1. Düşük riskli prostat kanseri
Hastalık T1-T2a evresindedir.
Gleason skoru 6 ya da daha düşüktür.
PSA değeri 10 ng/dl’nin altındadır.
2. Orta riskli prostat kanseri
Hastalık T2b evresindedir.
Gleason skoru 7 dir.
PSA değeri 10-20 ng/dl arasındadır.
3. Yüksek riskli prostat kanseri
Hastalık evresi T2c veya üzerindedir.
Gleason skoru 8-10 arasındadır
PSA değeri 20 ng/dl’nin üzerindedir.