Erken evre prostat kanseri nedir? Hangi tedavi seçenekleri uygulanabilir? Prostat kanseri erkeklerde oldukça sık görülen bir kanser türüdür. Ülkemizde erkeklerde akciğer kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanserdir. Prostat kanserinin tedavisinde seçilecek olan tedavi yönteminin belirlenmesinde, her kanser türünde olduğu gibi, kanserin evresi çok önemlidir.
Erken Evre Prostat Kanseri Nedir?
Kanser eğer prostat bezi içerisinde sınırlı ise, prostat kabuğunun dışına çıkmadıysa buna erken evre prostat kanseri denir. Kanser, prostat bezinden kana ya da lenf sıvısına karışarak kemik ya da akciğer gibi diğer organlara yayıldıysa, buna da ileri evre prostat kanseri adı verilir. Erken evredeki prostat kanseri makattan yapılan prostat muayenesi ya da görüntüleme yöntemlerinde tespit edilmeyebilir. Hastalık, genellikle PSA yüksekliği nedeniyle yapılan prostat biyopsisi sonucu yakalanır.
Erken Evre Prostat Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Erken evre prostat kanserinin herhangi bir belirtisi yoktur. Prostat kanseri ne yazık ki, erken evrede belirti vermeden sinsice ilerleyen bir hastalıktır. Hastalık erken verede iken makattan yapılan prostat muayenesi ya da görüntüleme yöntemlerinde tespit edilmez. Hastalık, genellikle PSA yüksekliği nedeniyle yapılan prostat biyopsisi sonucu yakalanır. Bazen prostat büyümesi nedeniyle yapılan TUR ameliyatında, çıkarılan parçaların patoloji laboratuvarında incelenmesi sonucu da prostat kanseri tespit edilebilir.
Erken Evre Prostat Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Erken evre prostat kanserindeki tedavi seçenekleri şunlardır;
Yakın İzlem
Yakın izlemde hastaya hiç bir tedavi yöntemi uygulanmaz. Bazı hastalar için bu da bir tedavi seçeneği olabilir. Prostat kanseri, genellikle yavaş büyüyen bir kanser türüdür. Bundan dolayı, bazı hastaların aslında hiçbir zaman tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Hastaya hiç bir tedavi uygulanmasa bile, hasta normal ömrünü tamamlayabilir. Yani hasta prostat kanserinden değil, prostat kanseriyle birlikte ölüp gidecektir. Bu gibi hastalarda, herhangi bir tedavi uygulamadan, prostattaki kanser yakın takibe alınabilir. Buna yakın izlem adı verilir. Kanser çok küçükse, herhangi bir soruna neden olmayacaksa ve oldukça yavaş büyüyeceğe benziyorsa, yakın izlem seçeneği uygulanabilir.
Prostat Bezinin Çıkarılması
Prostat kanserinde en etkili tedavi yöntemi prostat bezinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bu işleme radikal prostatektomi ameliyatı adı verilir. Açık, laparoskopik ve robotik yöntemlerle yapılabilir. Ameliyat için kanserin prostat bezi içinde olması, yani başka organlara sıçramamış olması gerekir. Prostat ile birlikte meni kesesi ve gerekirse etraftaki lenf bezleri de çıkarılır. Eğer hastanın sertleşme sorunu yoksa ve kanser peniste sertleşme yapan sinirlere çok yakın değilse, ameliyat sırasında sertleşme sinirleri korunur. Buna sinir koruyucu ameliyat denir.
Radyasyon (Işın) Tedavisi
Prostat kanserinde ışın tedavisi, ya prostat ameliyatının yerine tedavi edici olarak ya da bazen ameliyat veya hormon tedavisi ile birlikte yardımcı ek tedavi yöntemi olarak kullanılır. Kemiğe sıçramış prostat kanserinde, kemik ağrılarının giderilmesi için de kullanılmaktadır. Prostat içindeki kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili radyasyon ışınları kullanılır. Prostat kanserini tedavi etmek için radyasyon tedavisi dışarıdan ve içeriden (barakiterapi) olmak üzere farklı şekillerde uygulanır. Işınlar, vücudun dışındaki bir makineden prostat bezine gönderilebilir. Bazen ise radyasyon tedavisi, her biri yaklaşık bir pirinç tanesi büyüklüğünde olan ve ışın yayan küçük radyoaktif maddelerin prostat bezinin içine yerleştirilmesi şeklinde uygulanır.
Erken Evre Prostat Kanseri Tedavisinde HIFU
HIFU, yüksek enerjili ultrason dalgaları kullanılarak prostat bezindeki kanserli dokuların ortadan kaldırılması işlemidir. Bu işlemde sağlıklı prostat dokusu korunarak, sadece kanserli dokular ortadan kaldırılır. HIFU tedavisi, prostat kanserinin bez dışına çıkmadığı durumlarda kullanılan bir yöntemdir.
Kriyoterapi (Dondurma)
Kriyoterapi HIFU yöntemine benzer. Prostat bezi dışınan çıkmamış olan kanserlerde ya da ışın tedavisi sonrası tekrar eden kanserlerde kullanılabilir. Özellikle prostat içinde kanseri olan ancak sağlık sorunları nedeniyle ameliyatı riskli olan ve yaşam beklentisi 10 yıldan az olan yaşlı hastalarda tercih edilebilir.